Πέμπτη 17 Μαΐου 2012

ΔΙΑΛΕΚΤΟΙ στο ΑΡΧΑΙΟ ΔΡΑΜΑ


Επειδή το Δράμα δεν είναι τίποτα άλλο παρά η συνισταμένη της Ποίησης, της Μουσικής και του Χορού, γι’ αυτό θα ήταν καλό να γίνει μια σύντομη αναφορά στις τρεις αυτές Τέχνες αρχίζοντας απ’ την Ποίηση, την κατ’ εξοχήν τέχνη του λόγου.

Στην αρχαία ελληνική γλώσσα η λέξη διάλεκτος σημαίνει συζήτηση, συνομιλία κι έναρθρος λόγος, ομιλία αντίθετου του φωνή.
Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη : του ανθρώπου μία φωνή, αλλά διάλεκτοι πολλαί.
Η λέξη επίσης σήμαινε ύφος, ιδιαίτερη προφορά του κάθε τόπου. Ακόμη σήμαινε και σημαίνει ακόμα το γλωσσικό ιδίωμα μιας τάξης ή επαγγέλματος ανθρώπων, όπως η γλώσσα των λωποδυτών, των εταίρων, των μηχανικών. Πιο ειδικά με τις διαλέκτους έχει ασχοληθεί η Γλωσσολογία.

Όμως θα ήταν αδύνατο να εισχωρήσουμε, έστω και λίγο, στον μυστικοπαθή κόσμο της αν δε ρίχναμε πρώτα μια σύντομη ματιά στις Διαλέκτους και τα Ρυθμικά σχήματα της Ελληνικής γλώσσας καθώς και στην εξέλιξή της.
Όπως το Ελληνικό έθνος ήταν χωρισμένο σε φυλές, έτσι κι η Ελληνική γλώσσα ήταν χωρισμένη σε τέσσερις διαλέκτους:
1. Αιολική
2. Δωρική
3. Ιωνική
4. Αττική

Η καθεμιά απ’ αυτές τις Διαλέκτους είχε τα δικά της χαρακτηριστικά, τα δικά της ιδιώματα που της έδιναν το ιδιαίτερο φιλολογικό χρώμα της.

Ιδιώματα Διαλέκτων
 • Αιολική.
⇒ Βαρύτητα του τόνου (χείμων, θύμος, άστερες, άγαθος).
⇒ Τα εις μι ρήματα αντί των συνηρημένων (όρημι, φίλημι, κάλημι).
⇒ Τα διπλά υγρά ή ένρινα (κρίννω, κτέννω, φθέρρω, σπέρρω).

• Δωρική ή Δωρίς.
⇒ Φθόγγος α αντί του η (αμέρα, σελάνα, Αθάνα, δάμος). Επειδή μ’ αυτή την προφορά το στόμα πλαταίνει λέγεται πλατιάζειν, πλατειασμός.
⇒ Στην κατάληξη του ρήματος έχει τους τύπους λέγομες, τίθητι.

• Ιωνική.
⇒ Το η αντί του α μακρού (Αθήνη, ημέρη, πρήγμα).
⇒ Τους ασυναίρετους τύπους (ποιέω,).
⇒ Τα ψιλά σύμφωνα και πνεύματα (κατήμενος, δέκομαι).

• Αττική ή Ατθίς.
⇒ Προήρθε απ’ την Ιωνική. Ούτε τα πολλά η της Ιωνικής έχει ούτε τα πολλά α της Δωρικής (ημέρα, Αθηνά).
⇒ Απ’ το τέλος του Πελοποννησιακού Πολέμου προτιμάει τα τ τ αντί των σσ (θάλαττα, ήττα).
⇒ Την πρόθεση εις και συν αντί ες και ξυν.
⇒ Την κατάληξη της ονομαστικής πληθυντικού εις αντί της προηγούμενης ης (βασιλείς, ιππείς αντί βασιλής, ιππής).
⇒ Τα δυο ρ (χερρόνησος αντί χερσόνησος).
⇒ Το α΄ πρόσωπο του υπερσυντέλικου (ενεγράφειν αντί ενεγράφη).
⇒ Το γ΄ πρόσωπο του παθητικού παρακείμενου και υπερσυντέλικου (τεταγμένοι εισί, ήσαν αντί τετάχαται, ετετάχατο).

Η Μακεδονική κατάχτηση επιτάχυνε την ισοπέδωση των Ελληνικών διαλέκτων. Η Αττική διάλεκτος πήρε κι απ’ τις άλλες διάφορα στοιχεία ακόμα και ξενικά κι έτσι έφτασε αργότερα να λέγεται Κοινή. Αυτή η διάλεκτος έγινε γλώσσα της βασιλικής αυλής κι απ’ τα χρόνια του Μεγάλου Αλεξάνδρου χρησιμοποιούταν σ’ όλη την Ελλάδα και στις Μακεδονικές κτήσεις στη Μ. Ασία, τη Συρία και την Αίγυπτο. Σ’ αυτή τη γλώσσα γραφτήκαν τα βιβλία της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης κι η Ιστορία του Πολύβιου. Η Κοινή γενικά έχει τα δυο σ κι όχι τα δυο τ κι απεικονίζεται στους επίσημους παπύρους της Αιγύπτου την εποχή των Πτολεμαίων. Όμως η επιμειξία του έθνους με άλλους λαούς έγινε αιτία ώστε η γλώσσα να αλλοιωθεί.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου