Δευτέρα 23 Αυγούστου 2010

ΤΟ ΘΕΑΤΡΟ ως ΑΛΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΗ




Ο συμβατικός χώρος που αποκαλείται αρχαίο ελληνικό θέατρο και η ορχήστρα του, δεν είναι τόπος προσποίησης μιας πραγματικότητας, μιας παραποιημένης αντιγραφής ζωής, αλλά ο τόπος όπου η ίδια η ζωή βρίσκει πρόσφορο έδαφος και ενσαρκώνει την «εσωτερική» αλήθεια της, θεατρική αδεία, πέρα από περιορισμούς χώρου και χρόνου.
Το θέατρο μπορεί να είναι δημιουργία ανθρώπινη που πραγματεύεται πρόσωπα και τη συμβατική τους δράση στο χωρογίγνεσθαι, όμως το πνεύμα του είναι απόλυτα μεταφυσικό γιατί ξεφεύγει από τα ανθρώπινα στενά μέτρα, θεάται τους ανώτερους κόσμους και επιστρέφει πίσω στη ζωή για να δώσει με εμπιστευτικό τρόπο, τις ιδέες του Δικαίου, του Ωραίου και του Αληθινού.

Αυτή είναι η φύση του θεάτρου, του θεάτρου εκείνου που αναδύεται από τα μυστήρια που ετελούντο στην ιερή πόλη της Ελευσίνας.
Το αρχαίο δράμα χωρίστηκε σε τραγωδία, σατυρικό δράμα και κωμωδία.
Στη τραγωδία, οι Θεοί και η μοίρα κατευθύνουν τους ανθρώπους και με τη σειρά τους πάλι αυτοί, καθυποτάσσονται στη Δίκη, κάτω απ’ το νόμο της οποίας κάθε δράση προκαλεί αντίδραση, σύμφωνα με τους αναπόφευκτους νόμους της φύσης.
Η ανεξέλεγκτη χρήση της ελευθερίας και η άλογη δράση οδηγούν στην αμαρτία της υπερβολής, στην ύβρη. Μόλις συμβεί η ύβρις, ακολουθεί η Νέμεσις.
Έτσι, από τη πλοκή, που εμπλέκει όχι μόνο τους ήρωες αλλά και τους γύρω τους, ακόμα και ολόκληρη την πόλη, οδηγούμαστε στην κορύφωση, στην οριακή δηλαδή εκείνη κατάσταση όπου τα τραγικά γεγονότα έρχονται μοιραία, όμως μετά επέρχεται η λύση, η κάθαρση, η τελική λύτρωση.
Το θέατρο μέσα απ’ τις μορφές του, προβάλλει την θέα όχι μόνο του χονδροειδούς φυσικού κόσμου αλλά και των πιο λεπτοφυών και ως εκ τούτου, έχει παιδαγωγικό χαρακτήρα.
Έχει σκοπό να παρασύρει τον θεατή μέσα στη δράση, ενσωματώνοντας τον στο έργο, σα να είναι ένας ακόμα ηθοποιός ή τουλάχιστον κάποιος που συμμετέχει ενεργά, παρακινούμενος απ’ τα ίδια τα γεγονότα ώστε μέσα από τα ''παθήματα'' του ήρωα να αναγνωρίσει τα δικά του να αποδεχθεί τη ''διδασκαλία'' συνειδητά ή υποσυνείδητα για να επέλθει το μεγαλείο της κάθαρσης κι η εύρεση ακόμη-ακόμη και της ίδιας της λύσης.
Το ιδανικό της τέχνης του θεάτρου είναι να βγει ο θεατής διαφορετικός απ’ ότι μπήκε. Πρόκειται κατά κάποιο τρόπο για «ΑΛΧΗΜΙΚΗ ΤΕΧΝΗ», αφού κατ’ ουσίαν αυτό που επιχειρείται είναι μια μετάλλαξη, μετουσίωση των θεατών.

Το θέατρο λοιπόν, με προεξάρχουσα την τραγωδία, αγγίζει τον πυρήνα της ύπαρξης μας και αποστολή του είναι το ξύπνημα της συνειδησιακής κατάστασης.
Κατά τον Αριστοτέλη το τραγικό αποδίδεται σ’ αυτό το στοιχείο, που μέσα από το φόβο και το έλεος, εξαγνίζει τις ψυχές των παθόντων (θεατών και υποκριτών). Ο τραγικός φόβος, δεν είναι το αίσθημα που νιώθουμε μπροστά στη παρουσία ενός συνήθους κινδύνου... αλλά η υποψία πως τα ανθρώπινα πάθη ενδέχεται να διαταράξουν και να διασαλέψουν την υπαρξιακή αρμονία.
Το μεγαλείο του θεάτρου ως τέχνη είναι (ή τουλάχιστον αυτό πρέπει να έχει ως αποτέλεσμα) το να μας ''γνωρίζει'' με τα πάθη μας για να μπορέσουμε να λυτρωθούμε.
Τεράστια η συμβολή του στην ανθρώπινη ύπαρξη αρκεί οι κρατούντες της τέχνης του θεάτρου τη σήμερον να επαναφέρουν την σπουδαιότητα τη σημαντικότητα και τις αξίες του, κι όχι να το ''χρησιμοποιούν'' σαν μέσο για την ενίσχυση της δίκης τους ασημαντότητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου