Τετάρτη 20 Ιουλίου 2011

ΠΟΙΗΣΗ η πιο παλιά μορφή της Τέχνης του Λόγου




Ο ποιητής καταθέτει ποιητικά το ότι οι άνθρωποι κρίνονται από τις πράξεις τους, οι οποίες πρέπει να ανταποκρίνονται στην αλήθεια. Η αλήθεια και η διαφάνεια των πραγμάτων είναι το ποιητικό και κοινωνικό αίτημα του ποιητή, διότι μέσα από αυτή θα προκύψει η αυτοκριτική και η κάθαρση

Ανάμεσα στις διάφορες τέχνες την πρώτη θέση κατέχει πάντα η Τέχνη του Λόγου, που αποτελεί την Τέχνη των Τεχνών, αφού κύριο όργανό της είναι η γλώσσα, το κατεξοχήν εκφραστικό μέσο του ανθρώπου.
Η πιο παλιά μορφή της Τέχνης του Λόγου είναι η Ποίηση που είναι και η πλέον συναισθηματική, πιο μουσική, συνεπώς και πιο ψυχική από τον πεζό λόγο και τον σκηνικό διάλογο.
Μετά τα παραπάνω η μελέτη της Ποίησης αποτελεί την ασφαλέστερη οδό της ψυχικής αποκάλυψης και του βίου ανθρώπων, αλλά και τόπων που έζησαν αυτοί.

Οι αρχαίοι Έλληνες ανέπτυξαν ιδιαίτερα την ποίηση και συγκεκριμένα το έπος, τη λυρική ποίηση και το δράμα ως ποιητικά είδη. Αξιοσημείωτο είναι ότι πέντε από τις εννέα Μούσες ήταν προστάτιδες των διαφόρων ειδών της ποίησης.

"Ποίηση, είναι η καταραμένη ανάγκη να προσπαθείς συνεχώς και με κάθε μέσον, να φέρεις πρώτα ειρήνη στην καρδιά σου και μετά, στον κόσμο και συγχρόνως, αυτό να το διατυπώνεις σε λόγο έμμετρο."

"Όταν κάποιες λέξεις σε κάνουν να πεθαίνεις και αυτό, σου δίνει ζωή, είναι... ποίηση."

 “Ποίηση; ναι, αλλά μέσα στη ζωή» (Poésie? Oui, mais dans la vie).
Η εύστοχη παρατήρηση του Γκυ Ντεμπόρ δίνει το μέτρο της ευρύτητας της ποιητικής πράξης μέσα στην ζωή αλλά και ένα είδος απάντησης σε όσους κατά καιρούς εγείρουν ερωτηματικά για τον ρόλο ή την θέση της ποίησης

Η ποίηση βοηθά να κάνουμε τις αισθήσεις μας πιο οξυβελείς, την φαντασία μας πιο γόνιμη, να θρέψουμε αυτόν τον ονειρικό κόσμο που κρύβουμε μέσα μας .
Η ποίηση έχει θέση στη ζωή μας και βέβαια όχι απλώς σαν ανάγνωση ποιητικών κειμένων πριν την κατάκλιση υπό το φως του αμπαζούρ αλλά σαν γενικότερη στάση ζωής, σαν μια μύηση και ενάσκηση των αισθήσεων και της φαντασίας, σαν μια κινητοποίηση του δυναμικού, με την ευρύτερη δυνατή έννοια, που έχει ο κάθε άνθρωπος μέσα του.

Η ποιητική γραφή είναι ένα παιχνίδι λέξεων, εικόνων, νοημάτων, υπαινιγμών, μια άσκηση γλώσσας και ύφους που στέρεα ριζωμένη στην ποιητική ενατένιση του κόσμου, αναδεικνύει ταυτόχρονα το βάθος και τις εκφραστικές δυνατότητες της γλώσσας, της ελληνικής γλώσσας ιδιαίτερα, αν μιλάμε για την ελληνική ποίηση στην διαχρονική εξέλιξη και τον αρίφνητο πλούτο της.

Η αληθινή ποίηση έχει όλο τον εκφραστικό πλούτο και την τεράστια γονιμότητα που εμπεριέχει η ελληνική γλώσσα από τα χρόνια του Αρχίλοχου και του Τυρταίου περνώντας από τα βυζαντινά έπη και
τα μεσαιωνικά δημώδη του ελληνισμού και καταλήγοντας στα χρυσοφόρα κοιτάσματα της γλωσσοπλαστικής δεινότητας ενός Γιάννη Ρίτσου ή της εκφραστικής ευρηματικότητας ενός Οδυσσέα Ελύτη.

Η ποίηση είναι επί πλέον όσων προαναφέρθηκαν και μια άσκηση, μια θητεία μνήμης προσωπικής και συλλογικής. Ιστορικά, περισσότερο ίσως από κάθε άλλη μορφή λόγιας έκφρασης, η ποίηση με την ελλειπτική φόρμα της διατηρούσε άσβεστα στην μνήμη των λαών τα πάθη και τους θρύλους, τους θρήνους και τις λαϊκές ανατάσεις, τους.
 Γιατί η μνήμη μας ακολουθεί σαν άτομα και σαν γένη,  μας μπολιάζει με αισθήματα και νοσταλγίες, με εξάρσεις και αναζητήσεις στο βάθος το ίδιο ερωτικές όσο και ό,τι άλλο μας συνθέτει σαν πρόσωπα και σαν λαό.
Κι’ εμείς οι Έλληνες είμαστε ζυμωμένοι με την αυτή την ανεξάντλητη μνήμη που κρύβεται, θαρρείς, κάτω από κάθε λιθάρι, κάτω από κάθε πεζούλι της ελληνικής γης.
Τι θα ήταν, για παράδειγμα, ο Γιάννης Ρίτσος δίχως την βαθειά ελληνικότητα του και ταυτόχρονα
δίχως την έμπνευση που του χάριζε αυτή η ομβρογόνος νεφέλη του, το όραμα της παγκόσμιας επανάστασης, με τις μεγάλες στιγμές αλλά και με τα οράματα και τις δοκιμασίες της;
Είναι λοιπόν και τούτο το ιδιάζον στο ανθρώπινο είδος στοιχείο - η ιστορική μνήμη - που κάνει την ποίηση ακόμη πιο δυνατή  ακόμη πιο αναγκαία και ταυτόχρονα συνακόλουθη της διαχρονικής πολιτισμικής εξέλιξης του ανθρώπου.


Με την ποίηση  βαραίνει λιγότερο το βάρος του χρόνου στις πλάτες μας, είναι που σε μια πεζή, τεχνοκρατούμενη και μηντιοκρατούμενη εποχή μπορούμε να αισθανθούμε πιο δυνατές τις αντιστάσεις μας απέναντι στην ισοπεδωτική τάση πνευματικής τυποποίησης και επιστημονικής εξειδίκευσης που επιβάλλει ο σύγχρονος τεχνολογικός πολιτισμός, επιφαινόμενο βέβαια του αδηφάγου παγκοσμιοποιημένου καπιταλισμού.
Είναι που μπορούμε τελικά να ενασκήσουμε τις αισθήσεις μας, να φέρουμε στην επιφάνεια τον αυθεντικό εσωτερικό μας κόσμο το καθαρό και αυθεντικό, το τέλειο και άφθαρτο, το αναγνωριζόμενο σαν εξακτίνωση των μυστηριακών όσο και γήινων δυνάμεων που κρύβει μέσα του ο άνθρωπος, για να θυμηθούμε τον Οδυσσέα Ελύτη στα Ανοιχτά Χαρτιά.

Είπαν για την Ποίηση:
Η ποίηση δεν ανήκει σ' αυτούς που τη γράφουν, αλλά σε εκείνους που την έχουν ανάγκη.  Νερούντα Π.
Η ποίηση δεν είναι ο τρόπος να μιλήσουμε αλλά ο καλύτερος τοίχος να κρύψουμε το πρόσωπό μας. Αναγνωστάκης
 Η ποίηση είναι ευγενέστερη και πιο φιλοσοφημένη από την ιστορία, η ποίηση εκφράζει το οικουμενικό, ενώ η ιστορία μόνο το μερικό  Αριστοτέλης
Η ποίηση έχει τις ρίζες της στην ανθρώπινη ανάσα. Σεφέρης Γ.
 Θυμάμαι παιδί που έγραψα κάποτε τον πρώτο στίχο μου. Από τότε ξέρω ότι δε θα πεθάνω ποτέ, αλλά θα πεθαίνω κάθε μέρα.  Λειβαδίτης Τ.
Να γιατί γράφω. Γιατί η ποίηση αρχίζει από κει που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος  Ελύτης Οδυσσέας
Οι άνθρωποι κλαίνε διαβάζοντας φαντασίες των ποιητών, αλλά τα αληθινά βάσανα τα παρακολουθούν με αδιαφορία  Ισοκράτης
Πολλοί στίχοι είναι σαν πόρτες - πόρτες κλειστές σ' ερημωμένα σπίτια και πόρτες ανοιχτές σε ήμερες συγυρισμένες ψυχές Ρίτσος Γ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου