Τεράστιος πια ο αριθμός των θεατρικών παραστάσεων, των ομάδων, των χώρων που φιλοξενούν θέατρο κάθε βράδυ στην Αθήνα.
Η μεθοδευμένη οικονομική κρίση έχει φέρει σε καλλιτεχνική και βιοποριστική κρίση (φυσικό σε ένα σύστημα απαξίας των πάντων) τους ανθρώπους του θεάτρου κι ειδικά τους νέους.
Οχι μόνο ΠαρασκευοΣαββατοΚύριακα αλλά και καθημερινές, Τετάρτη-Πέμπτη, Τρίτη-Πέμπτη, Δευτέρα -Τετάρτη-Παρασκευή διεκδικούν τα τελευταία χρόνια το δικό τους μερίδιο από το φιλοθεάμον κοινό.
Μερίδιο από ένα σύνολο που αντικειμενικά έχει μειωθεί δραματικά.
Έχουν καταντήσει οι ώρες και μέρες παραστάσεων σαν να έχεις ραντεβού με τον ... οδοντογιατρό.
Οι άνθρωποι του θεάτρου θέλουν να βρουν την γωνιά τους, το χώρο τους, ώστε να εκφράσουν τις ανησυχίες τους, τη σκέψη τους τη δουλειά τους (ιδιαίτερα οι νέοι όπως προαναφέραμε).
Αν είναι αυτοί οι λόγοι, η βάση αναφοράς, τότε είναι θεμιτό κι αναγκαίο.
Φοβόμαστε όμως ότι οι λόγοι έχουν ξεφύγει πια από τη καθαρά καλλιτεχνική ανησυχία και έχουν περάσει στη σφαίρα της ανέχειας και της αδιαφορίας του συστήματος να καλύψει και να προβάλει (πολλές φόρες συνειδητά) την όποια καλλιτεχνική δραστηριότητα, εκτός κι αν εξυπηρετεί αυτό ακριβώς το σύστημα.
Ένα σύστημα αναξιοκρατικό, μεθοδεύοντας το ¨κάτι¨ σε τίποτα και το ¨τίποτα¨σε κάτι.
Ένα σύστημα που κατεβάζει τον πήχη συνειδητά ώστε οι ημέτεροι που χαίρουν την εκτίμησή του, με το αζημίωτο βέβαια, να μην έχουν συγκριτικά μεγέθη διότι έτσι θα φανεί, σε όλο τους το μεγαλείο η καλλιτεχνική ανέχεια κι η ανεπάρκειά τους.
Ένα σύστημα που οδηγεί και θέλει τους ανθρώπους του θεάτρου να φέρονται σαν «γλείφτες», να κρέμονται με πνιγηρό τρόπο ο ένας απ' τον άλλον, δηλαδή μια στρατιά φοβισμένων ανθρώπων όπως ακριβώς μεθοδεύει το σύστημα, το φόβο, στις περισσότερες κοινωνικές ομάδες.
Φόβος που οδηγεί μοιραία στην αλλοτρίωση και στο να κάμψει τις όποιες αντιστάσεις.
Φόβος που οδηγεί σε ¨δούλους¨ κι όχι σε ελεύθερους πολίτες, όχι σε ελεύθερη σκέψη, όχι σε ελεύθερο καλλιτεχνικό-πολιτιστικό ¨προϊόν¨.
Πολλές φορές, το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα έχει άμεση σχέση με την απελπισία και την εξαθλίωση.
Όχι βέβαια ως προς τη θεματική προσπάθεια (που ίσως να ήταν και το ζητούμενο στην εποχής μας) αλλά καθαρά ως προς τη ..παρουσίαση-παράσταση.
Όσο για τις αμοιβές; Η τελευταία ¨ανακάλυψη¨ είναι το ... παγκαρο-θέατρο. Δηλαδή οι όποιοι πιστοί... ότι προαιρούνται. Στην έξοδο ή στην είσοδο.. δεν έχει σημασία.
Σημασία έχει ότι από αυτή την ¨ελεημοσύνη¨ αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να φάνε, να πληρώσουν νοίκια, ηλεκτρικό, τηλέφωνα , να μεγαλώσουν παιδιά κλπ
Γιατί οι ¨ήρωες¨ αυτοί επιμένουν να κάνουν θέατρο;
Το γιατί δεν έχει σημασία.
Είτε από συνειδητοποίηση, είτε από αγάπη για την υπόθεση θέατρο, είτε διότι δεν ξέρουν άλλη δουλειά να κάνουν λόγω ηλικίας, ακόμα-ακόμα κι από φιλοδοξία..είτε..είτε...είτε... όλα είναι θεμιτά και βέβαια μπορούν να μπουν σε ¨τραπέζι¨ συζήτησης αλλά όχι επί του παρόντος.
Σίγουρα όμως το να κάνεις μια ¨δουλειά¨, με τέτοιες συνθήκες εξαθλίωσης, κάθε άλλο από φιλοδοξία την κάνεις...τουλάχιστον θέλουμε να πιστεύουμε.
Άλλωστε αυτοί που χρησιμοποιούν το θέατρο μόνο για την κοινωνική τους ανέλιξη είναι σίγουρο ότι έχουν βρει τον ¨δρόμο¨ τους ή τουλάχιστον θα τον βρουν αλλά όχι στους χώρους τους προαναφερθέντες.
Κι εδώ δεν θα ξεφύγουμε από τον πειρασμό να κάνουμε ένα σχόλιο που ίσως μας χαρακτηρίσει αιρετικούς, αλλά πηγάζει από την άποψη που έχουμε για τις κρατικές χορηγίες .
Αυτό το καιρό έχει χυθεί πολύ μελάνι για το κλείσιμο του ''Αμφιθεάτρου'' του Σ. Ευαγγελάτου.
Το Αμφιθέατρο λειτουργεί σχεδόν 40 χρόνια με τον κ. Ευαγγελάτο να έχει το ρεκόρ παραστάσεων στην Επίδαυρο (37 φορές). Που σημαίνει σχεδόν όλα αυτά τα χρόνια ¨ζούσε¨ κι ¨επιβίωνε¨ ( το Αμφιθέατρο) με την κρατική επιχορήγηση.
Συμφωνεί ή διαφωνεί κανείς με την καλλιτεχνική αξία του (που νομίζουμε ότι σε αυτό το σημείο δεν πρέπει να εγείρουμε θέμα) υπάρχει όμως ένα άλλο .... θέμα.
Μέσα σε αυτά τα χρόνια δεν έπρεπε να έχουν μπει οι βάσεις και να έχει κερδίσει την υποστήριξη του κοινού και αμέσως την οικονομική του ανεξαρτησία με αποτέλεσμα η χορηγία να διατίθεται σε νέες προτάσεις και σχήματα;
Αν δεν το έχει πετύχει τότε θα πρέπει να δεχθούμε τη γνώμη του ¨κακοπροαίρετου¨ και ¨εμπαθή¨
που μιλά για κακοδιαχείρηση, κρατικοδίαιτο εφησυχασμό, συστημική αντιμετώπιση, αναξιοκρατική επιλογή.
Δε θα πρέπει η κρατική χορηγία να δίνεται σε κάθε σχήμα για 5-8 χρόνια, ένα διάστημα ικανό να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις και την αποδοχή ώστε να πορευτεί με ίδιους πόρους για να πάρουν σειρά και βοήθεια καινούργιες ανησυχίες και προσπάθειες;
Θέλουμε να ελπίζουμε ότι όλη αυτή η κατάσταση θα φέρει τη συνειδητοποίηση και την πραγματική αλλαγή.
Ότι θα ξεπηδήσουν απόψεις-θέσεις κι αντιστάσεις, για να επιβεβαιώσουν την αναγκαιότητα του θεάτρου. Ότι θα το χρησιμοποιήσουν, ως ''πνευματικό εργαλείο'' που ήταν πάντα, για να ξυπνήσουν συνειδήσεις και τελικά να έρθουμε πάλι κοντά στη κοινωνική αποστολή αυτής της τέχνης, στο μεγάλο ζητούμενο .. την κάθαρση.
Πιο κάτω, οι αρχές κι οι στόχοι ενός ανθρώπου για την ανύψωση της θεατρικής τέχνης.
«Δεν ξεκινήσαμε με την προοπτική να προσθέσουμε ένα ακόμα θέατρο στα τόσα υπάρχοντα, ούτε θέσαμε ως απώτερη φιλοδοξία μας, να πετύχουμε να δώσουμε παραστάσεις, κατά τι καλύτερες από τον Α ή τον Β. Δεν κάνουμε θέατρο για το θέατρο. Δεν κάνουμε θέατρο για να ζήσουμε. Κάνουμε θέατρο για να πλουτίσουμε τους εαυτούς μας, το κοινό που μας παρακολουθεί κι όλοι μαζί να βοηθήσουμε να δημιουργηθεί ένας πλατύς, ψυχικά πλούσιος και ακέριος πολιτισμός στον τόπο μας. Το Θέατρο Τέχνης είναι μια εκδήλωση ζωής».
Κάρολος Κουν
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου